Xét người

Quản Trọng lâm bệnh nặng, Tề Hoàn Công đến thăm, cầm tay hỏi:
- Trọng phụ bệnh nặng lắm, bất hạnh có điều gì, ta biết tin cậy vào ai?
Quản Trọng tiến cử Thấp Bằng. Hoàn Công hỏi đến bọn Dịch Nha, Thụ Điêu, Quản Trọng đáp:
- Chúa Công không hỏi, tôi cũng sắp nói: Bọn người ấy, Chúa Công không nên gần.
Hoàn Công nói:
- Dịch Nha làm thịt con đem dâng cho ta ăn, quí trọng ta như thế còn nghi gì nữa?
Quản Trọng thưa:
- Trời đã sanh ra loài người không gì quí hơn tình máu mủ. Nếu tình máu mủ mà nỡ dứt bỏ, thì con người ấy không thể thương ai đâu.
Hoàn Công lại nói:
- Thụ Điêu tự thiến mình để được gần gũi ta, ta tưởng tình quyến luyến ấy không còn gì phải nghi ngờ?
Quản Trọng thưa:
- Không thể quí trọng người khác hơn cơ thể mình. Cơ thể mà còn chưa quí, thì kẻ ấy còn quí ai.
Ngoài Thụ Điêu và Dịch Nha ra, Hoàn Công còn một kẻ thân yêu nữa là Khai Phương. Hoàn Công hỏi Quản Trọng:
- Khai Phương bỏ ngôi nước Vệ, theo hầu ta. Khi cha mẹ chết cũng không về chịu tang. Như thế là Khai Phương đã yêu ta hơn cha mẹ, còn nghi gì nữa?
Quản Trọng thưa:
- Cha mẹ mà bỏ để theo hầu người khác, kẻ ấy là một người ham danh lợi hơn tình thâm. Thêm nữa Khai Phương đương ở ngôi Thái Tử mà bỏ đi, là ý muốn có một địa vị cao hơn, chớ có phải vì yêu Chúa Công đâu. Xin Chúa Công chớ tin cậy.
Tề Hoàn Công đáp:
- Ba người ấy theo hầu ta đã lâu, sao đến bây giờ Trọng Phụ mới nói?
Quản Trọng đáp:
- Tôi không nói ra là vì tôi đủ sức chế ngự những kẻ gian nịnh. Nay tôi chết đi, cũng như bờ đê bị vỡ, nếu Chúa Công dùng họ sẽ bị họ lung lạc, gây tai biến cho quốc gia.
Tề Hoàn Công thở dài rồi cáo biệt.