Chết vì khoe tài


Truyện Dương Tu

Tào Tháo có lập một sở hoa viên. Lập rồi, đến xem, không chê mà cũng không khen, chỉ viết một chữ hoạt rồi ra đi, không ai rõ ý gì cả.
Dương Tu nói: “Trong cửa mà viết chữ hoạt thành ra chữ khoát có nghĩa là rộng. Thừa tướng chê cửa này rộng. Thợ bèn sửa nhỏ lại một ít. Tào Tháo đến xem, cả mừng hỏi: “Ai mà biết ý ta hay vậy?”. Kẻ tả hữu thưa: “Ấy là Dương Tu”.
Tháo nghe nói, khen, nhưng trong lòng không thích.
Lại có một khi ngoài ải Bắc đem dưng một thố cơm rượu. Tháo bèn đề nơi nắp thố: “Nhất hiệp tô”, rồi để trên ghế.
Dương Tu vào, thấy ba chữ ấy, liền dở ra, lấy muỗng múc mà chia cho mỗi người một muỗng. Ăn rồi, Tháo ra hỏi: “Vì ý gì vậy?”. Tu thưa: “Trên thố ấy, Thừa tướng đề rõ ràng ‘Nhất hiệp tô’ nghĩa là ‘Nhất nhơn nhất khẩu tô’, mỗi người một miếng cơm rượu, cho nên tôi vâng lời Thừa tướng”.
Tháo khen, nhưng lòng đã ghét…
Tháo thường hay sợ thích khách, nên dặn kẻ hầu hạ: “Khi ta ngủ, bây đừng lại gần, vì ta chiêm bao hay giết người”.
Một ngày kia Tháo đương ngủ ngày, rớt mền. Có một tên hầu cận lật đật lấy mền mà đắp lại. Tháo ngồi dậy rút gươm chém quách, rồi liền lên nằm mà ngủ lại, giây lâu mới thức dậy, giả đò thất kinh nói: “Vậy chứ ai giết kẻ hầu cận của ta?”. Mấy người kia cứ thiệt mà trả lời. Tháo khóc ròng, khiến chôn cất tử tế, ai ai cũng đều tin Tào Tháo thiệt chiêm bao giết người. Dương Tu biết ý Tào Tháo, cho nên khi chôn tên hầu cận ấy, bèn chỉ cái hòm nói: “Không phải Thừa tướng chiêm bao, mà chính mi chiêm bao đấy!”
Tháo hay đặng thì lại càng ghét lắm.
… Tháo đóng binh nơi Tà Cốc đã lâu ngày, muốn tấn binh thì bị Mã Siêu ngăn đón, tới không nổi, muốn thối binh lại e người Thục chê cười… Trong lòng đương do dự, xảy người nấu ăn bưng lên dâng một tô canh thịt gà. Tháo thấy có gân gà, cầm lên ăn. Đang ngẫm nghĩ thì Hạ Hầu Đông bước vào xin cho tiếng khẩu hiệu trong đêm nay. Tháo nghe nói liền ra khẩu hiệu: “Gân gà, gân gà”.
Hạ Hầu Đôn vâng lệnh ra truyền cho các quan đêm nay khẩu hiệu: “gân gà”. Hành quân chủ bộ Dương Tu khi nghe truyền hai tiếng khẩu hiệu gân gà, thì khiến quân của mình sắm sửa đồ hành trang đặng chuẩn bị trở về.
Có người vào báo cho Hạ Hầu Đôn. Đông cả kinh cho mời Dương Tu đến trại mà hỏi: “Sao ông lại khiến sắm sửa đồ hành trang vậy?”. Tu nói: “Lấy theo lời khẩu hiệu đêm này của Ngụy Vương, thì ý Ngụy Vương sẽ lui binh nội ngày mai. Gân gà là ăn nó không có thịt, mà bỏ thì tiếc vì nó có mùi. Nay tấn binh thì thắng không nổi, còn thối đi thì tiếng thiên hạ cười. Song ở đây hoài cũng vô ích, chi bằng về phứt đi. Nội ngày mai ắt là Ngụy Vương rút binh chớ chẳng không. Vậy tôi khiến sắm sửa lần, để ngày mai khỏi chộn rộn”.
Đôn khen: “Ông thật là thông minh, biết trong tim đen của Ngụy Vương”. Bèn khiến quân mình cũng sắm sửa đồ hành trang nữa. Các tướng thấy vậy đều bắt chước sắm sửa lo về.
Đêm ấy, Tào Tháo lo lắng nằm ngủ không yên, bèn xách búa đi tuần các trại. Thấy trại Hạ Hầu Đôn đều sắm sửa lo về. Tháo lấy làm lạ, vội vàng trở về, khiến đòi Hạ Hầu Đôn lại hỏi: “Vì cớ gì binh lính sắm sửa hành trang lo về khi chưa có lệnh của ta?”. Hầu Đôn thưa: “Hành quân chủ bộ Dương Tu đã biết trước trong lòng của Đại Vương”. Tào Tháo cho đòi Dương Tu đến hỏi: “Sao mi dám bày điều làm loạn lòng quân?”. Bèn kêu đao phủ thủ khiến dẫn ra chém, lấy thủ cấp bêu lên làm hiệu lệnh ngoài cửa ngọ môn.


Truyện Lưu Bị

Lưu Huyền Đức lúc ở chung với Tào Tháo tại triều thường lo phòng Tào Tháo hại. Thường ngày ông ra sau vườn mà trồng rau, tự tay bón phân tưới cây…
Quan và Trương nói: “Sao anh không lưu tâm về việc thiên hạ đại sự, lại học làm những việc tiểu nhân. Ý gì vậy?”.
Huyền Đức nói: “Ấy chẳng phải chỗ hai em biết đặng”. Hai người không dám hỏi nữa.
Ngày kia, Huyền Đức đang tưới rau sau vườn thì có lệnh Tào Tháo đến mời… Huyền Đức cả sợ, hỏi: “Việc chi gấp vậy?”
Các tướng trả lời không biết. Ông bèn theo vào phủ ra mắt Tào Tháo.
Tào Tháo gặp Lưu Huyền Đức, cười bảo: “Ông ở nhà đã làm nên việc lớn dữ a!”.
Huyền Đức thất sắc, Tháo cầm tay Huyền Đức dắt thẳng ra sau vườn, “Huyền Đức học làm vườn có khi nực lắm!” Huyền Đức nghe nói mới an lòng, liền đáp: “Không chuyện chi, nên phải làm cho giải khuây đó thôi!”.
Khi ra sau tiểu đình thì thấy đã bày sẵn đồ đạc và chén.
Tháo nói: “Tôi thấy nhành mai đơm bông thơ thới thì nhớ đến lúc đi đánh Trương Tú, dọc đường hết nước, tướng sĩ đều khát. Tôi mới bày ra một chước ‘vọng mai chỉ khát’, lấy roi chỉ tới mà rằng: ‘Trước mặt có rừng mai kia kìa!’. Quân sĩ nghe nói, ai nấy đều đổ nước miếng mà hết khát nước. Nay thấy cây mai này, chẳng lẽ không thưởng cho vui, vậy mới đặt rượu ngon, mời sứ quân đến vui vầy một tiệc”.
Hai người cùng ngồi ngang nhau mà ăn uống vui vầy. Rượu vừa nửa chừng, bỗng đâu mây đen kéo tới, giông gió ào ào. Quân sĩ chỉ rằng: “Rồng lấy nước kia kìa”. Tào Tháo và Huyền Đức ra xem. Tháo mới hỏi Huyền Đức.
- Sứ quân biết rồng biến hóa thế nào chăng?
Huyền Đức thưa: “Chưa biết rõ lắm”.
Tào Tháo nói: “Tánh rồng hay lớn hay nhỏ, hay thăng hay ẩn; khi lớn thì làm mây mưa sa mù, khi nhỏ thì ẩn bóng giấu hình. Thăng thì tung bay nơi vũ trụ, ẩn lộn thì núp dưới ba đào. Nay lúc mùa xuân, rồng nương theo thời mà biến hóa cũng như người đắc chí tung hoành trong bốn bể vậy. Rồng là một vật sánh đặng với bậc anh hùng trên đời. Huyền Đức trải khắp bốn phương đã lâu, có lẽ biết đặng anh hùng trong đời này. Xin chỉ ra thử xem”.
Huyền Đức nói: “Bị tôi, con mắt thịt, lẽ đâu biết đặng anh hùng”.
Tào Tháo nói: “Chớ nói khiêm nhường chi cho thái quá!”
Huyền Đức nói: “Tôi nhờ ngài giúp sức nên mới đặng làm quan tại trào, còn anh hùng trong thiên hạ, thật chưa biết đặng”.
Tào Tháo nói: “Tuy chưa biết mặt nhưng cũng biết danh chứ!”
Huyền Đức chỉ Viên Thiệu, Viên Thuật, Lưu Kiển Thăng, Tôn Bá Phù, Lưu Quí Ngọc… Tháo đều lắc đầu, chê là lục lục thường tài. Huyền Đức bèn nói: “Ngoài bọn ấy thì thật tôi không biết ai nửa cả”.
Tào Tháo nói: “Hễ đấng anh hùng thì trong dạ có chí lớn, bụng có mưu hay, gồm giấu máy vũ trụ, có chí nuốt trời mửa đất, mới thật anh hùng”.
Huyền Đức nói: “Ai mà sánh đặng điều ấy? Tôi thật không hiểu nổi”.
Tào Tháo lấy tay chỉ Huyền Đức, rồi lại chỉ mình mà rằng: “Nay đấng anh hùng trong thiên hạ duy có sứ quân cùng Tháo mà thôi”.
Huyền Đức nghe nói thất kinh, đôi đũa cầm trong tay bỗng rớt xuống đất. Lúc bấy giờ trời đang mưa lớn, sấm sét nổ rền. Huyền Đức thủng thẳng cúi đầu lượm đũa mà rằng: “Một tiếng oai sấm mà đến nỗi này”.
Tào Tháo cười, nói: “Đại trượng phu cũng sợ sấm nữa à!”.
Huyền Đức nói: “Đến đỗi Thánh nhân nghe sấm to gió lớn còn đổi sắc, có lẽ nào chẳng sợ”.
Tào Tháo nghe nói yên lòng, không còn nghi Huyền Đức có đại chí.
Mãn tiệc Huyền Đức ra về. Đem chuyện rớt đũa nói lại cho Quan, Trương nghe. Quan, Trương hỏi: “Ý gì vậy?”. Huyền Đức nói: “Ta học làm vườn là có ý muốn làm cho Tào Tháo biết ta không có chí lớn. Chẳng dè Tháo lại gọi ta là anh hùng, nên ta thất kinh làm bộ rớt đũa, dối rằng sợ sấm… để Tháo không nghi ta là có đởm lược anh hùng”. Quan, Trương đều nói: “Anh thật cao kiến, chúng em không sao hiểu kịp”.
Nhờ thế Huyền Đức mới thoát khỏi tay Tào Tháo mưu hại.